Przygotowujesz się do wakacji za granicą i myślisz, że dopiąłeś już wszystko na ostatni guzik? Zanim udasz się na odpoczynek, upewnij się, że zabierasz ze sobą kartę EKUZ, czyli dokument potwierdzający prawo do korzystania z opieki medycznej na terenie większości krajów europejskich. Jest to wręcz idealne uzupełnienie ubezpieczenia turystycznego. Przeczytaj nasz poradnik i sprawdź, czym dokładnie jest karta EKUZ, kiedy ją wyrobić, jak działa oraz dlaczego nie może zastępować ubezpieczenia turystycznego.
Czym jest karta EKUZ?
Takie rozwiązanie zostało wprowadzone z prostego powodu. Wyobraź sobie, że jesteś na zagranicznych czasach i zachorujesz, co wtedy? Z pewnością niezbyt mile widzianą opcją jest wówczas powrót do kraju (alternatywą może być skorzystanie z prywatnych wizyt, ale dodatkowe, nieprzewidziane wydatki też nie są niczym przyjemnym). Dzięki EKUZ nie musisz się martwić, ponieważ możesz za darmo skorzystać ze świadczeń medycznych na terenie kraju, do którego przybyłeś.
Jak długo jest ważna karta EKUZ?
Jesteś zatrudniony na podstawie umowy o pracę, a może prowadzisz działalność gospodarczą? Otrzymasz zatem kartę EKUZ ważną przez 3 lata. A może jesteś zatrudniony na umowę zlecenie lub umowę agencyjną? Wówczas czas ważności EKUZ to jedynie 6 miesięcy.
Z kolei dzieciom i młodzieży ten dokument wydawany jest z ważnością aż do ukończenia przez nich 18. roku życia. Karty EKUZ z najdłuższym terminem ważności – 20 lat – trafiają do emerytów, którzy ukończyli: 60 lat (kobiety) lub 65 lat (mężczyźni).
W jakich krajach honorowana jest karta EKUZ?
Rozważasz wyrobienie karty EKUZ, ale zanim to zrobisz, chciałbyś wiedzieć, w jakich krajach ona działa? Zatem informujemy, że certyfikat obowiązuje w takich krajach jak:
- Austria,
- Belgia,
- Bułgaria,
- Cypr,
- Czechy,
- Dania,
- Estonia,
- Finlandia,
- Francja,
- Grecja,
- Hiszpania,
- Holandia,
- Irlandia,
- Litwa,
- Luksemburg,
- Łotwa,
- Malta,
- Niemcy,
- Polska,
- Portugalia,
- Rumunia,
- Słowacja,
- Słowenia,
- Szwecja,
- Węgry,
- Wielka Brytania,
- Włochy,
- Islandia,
- Liechtenstein,
- Norwegia,
- Szwajcaria.
Opisywany dokument nie obowiązuje na Wyspach Normandzkich, na wyspie Man, w Monaco, w San Marino i w Watykanie. Ważną informacją jest także to, że osoby niebędące obywatelami państwa członkowskiego Unii Europejskiego, nie będą mogły skorzystać z karty EKUZ na terenie Szwajcarii, Liechtensteinu, Norwegii, Danii i Islandii.
Kto może uzyskać kartę EKUZ?
Czy każdy może wyrobić kartę EKUZ? Takie prawo ma praktycznie każda osoba ubezpieczona w Polsce. Dokument może zostać wydany także niektórym osobom nieubezpieczonym posiadającym prawo do świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych zgodnie z przepisami krajowymi. Co więcej, karta EKUZ jest bezpłatnie wydawana.
Co obejmuje karta EKUZ?
Posiadacze karty EKUZ zyskują prawo do wszystkich świadczeń zdrowotnych za granicą, które będą niezbędne w ich aktualnym stanie zdrowia do końca pobytu w danym kraju. Pamiętaj jednak, że ten dokument nie refunduje leczenia planowego i co więcej – aby był ważny, musi zostać przedstawiony wraz z dowodem tożsamości. Co dokładnie pokrywa EKUZ?
- Niezbędne świadczenia medyczne.
- Leczenie nagłych zachorowań.
- Leczenie urazów.
- Leczenie wypadków.
- Leczenie wysokiej gorączki.
- Leczenie zatruć.
- Leczenie zawałów.
Czego nie obejmuje karta EKUZ?
Byłoby fantastycznie gdyby karta EKUZ zapewniała kompleksową pomoc, ale niestety tak nie jest. Oznacza to, że może się zdarzyć, że mimo tej ochrony będziesz musiał zapłacić za niektóre świadczenia, nawet za takie, które są bezpłatne w Polsce. Trudno jednak podać tutaj konkretne informacje, ponieważ na to, czego nie obejmuje karta EKUZ, wpływa to, do jakiego kraju wybierasz się na urlop.
Jako pierwszy przykład weźmy Austrię, gdzie karta EKUZ nie pokryje całościowych kosztów hospitalizacji, opieki stomatologicznej, leków refundowanych, medycznego transportu lotniczego czy ratownictwa. Z kolei będąc w Holandii, zostaniesz obciążony kosztami leczenia stomatologicznego, czy szczepienia przeciw grypie, a w Norwegii zapłacisz nawet za zwykłą wizytę u lekarza pierwszego kontaktu.
Tego typu przykładów moglibyśmy podać jeszcze mnóstwo, dlatego koniecznie sprawdź zasady panujące na terenie kraju, do którego się wybierasz. Pamiętaj, że w razie potrzeby możesz rozbudować zakres ochrony, wybierając ubezpieczenie turystyczne.
Jak i gdzie wyrobić kartę EKUZ?
Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego możesz pozyskać na kilka sposobów. Jeśli chcesz, możesz to zrobić nawet bez wychodzenia z domu poprzez elektroniczną skrzynkę podawczą (ePUAP), Internetowe Konto Pacjenta (IKP) lub w aplikacji mojeIKP. Gdy natomiast niewiele czasu spędzasz w sieci i wolisz to zrobić w standardowy sposób, także nie ma problemu.
Wyrabianie karty EKUZ w standardowy sposób
Jeśli chcesz zrobić to bezpośrednio w oddziale NFZ, poprzez e-mail lub pocztę tradycyjną, zacznij od pobrania wniosku w oddziale NFZ, uprawnionej delegaturze bądź na stronie NFZ. Następnie wydrukuj, wypełnij i podpisz dokumenty, a potem złóż je w oddziale NFZ, uprawnionej delegaturze lub wyślij na odpowiedni adres e-mail. Jeśli Twój wyjazd ma związek z pracą, wyślij je e-mailem na adres ekuz.praca@nfz.gov.pl.
Wyrabianie karty EKUZ poprzez ePUAP
Wyrabianie karty EKUZ za pośrednictwem ePUAP jest szybkie i bezproblemowo, ale rozumiemy, że robiąc to po raz pierwszy, możesz nie wiedzieć, jak to zrobić. Dlatego przygotowaliśmy instrukcję, którą przedstawiamy poniżej.
- Odwiedź stronę ePUAP, a następnie zaloguj się na swoje konto, wykorzystując w tym celu profil zaufany lub aplikację mObywatel.
- Przejdź do zakładki „Zdrowie”, którą znajdziesz w katalogu dostępnych spraw.
- Wybierz opcję „Wydanie karty EKUZ”, a następnie zdecyduj, czy złożenie wniosku ma związek z wyjazdem turystycznym, czy dotyczy wykonywanej pracy.
- Wypełnij i podpisz wniosek (oczywiście to wszystko zrobisz elektronicznie).
- Uzupełnij adres, na jaki ma zostać wysłana karta EKUZ.
- Wyślij wniosek.
Wyrabianie karty EKUZ poprzez IKP
Złożenie wniosku o wydanie karty EKUP możliwe jest także za pośrednictwem Internetowego Konta Pacjenta. Zobacz krok po kroku, jak to zrobić!
- Wejdź na https://pacjent.gov.pl/ i kliknij „Zaloguj się”, aby wejść na swoje konto.
- Następnie kliknij zakładkę „Moje konto”.
- Kliknij opcję „Złóż wniosek” dostępną pod informacją o karcie EKUZ.
- Wypełnij wniosek potrzebnymi danymi.
- Uzupełnij adres, na jaki ma zostać wysłana karta EKUZ.
- Wyślij wniosek.
Wyrabianie karty EKUZ poprzez mojeIKP
Dla niektórych osób wygodniejszym i szybszym sposobem może być złożenie wniosku o EKUZ przez mojeIKP. Spójrz jak to zrobić!
- Zaloguj się do aplikacji i kieruj się do kategorii „e-zdrowie”.
- Wejdź w zakładkę „Ubezpieczenia zdrowotne za granicą”, a następnie „Wniosek o EKUZ”.
- Uzupełnij wniosek wymaganymi danymi.
- Dodaj zdjęcie i skany potrzebnych dokumentów poświadczających Twoją sytuację prawną (np. skan legitymacji studenta).
- Podaj adres do wysyłki karty EKUZ.
- Potwierdź znajomość warunków korzystania z EKUZ.
- Podpisz wniosek profilem zaufanym i wyślij go.
Ile czasu trzeba czekać na kartę EKUZ?
Twój wyjazd zbliża się dużymi krokami i potrzebujesz pilnie karty EKUZ? A może złożyłeś już wniosek jakiś czas temu, a dokumentu wciąż nie ma? Na spokojnie! W przypadku gdy nie możesz czekać i chciałbyś otrzymać certyfikat od ręki, najlepiej będzie, jeśli zdecydujesz się na złożenie wniosku osobiście. Wówczas wypełnienie formalności zajmie dosłownie kilka minut, a Ty opuścisz placówkę z EKUZ w dłoni.
Gdy jednak mimo wszystko wybierzesz inną formę składania wniosku, wiedz, że otrzymasz dokumenty w ciągu 5 dni. Czas ten jednak może być dłuższy w okresie, kiedy odbywa się najwięcej wyjazdów zagranicznych, a co za tym idzie: jest zwiększona liczba wniosków o wydanie kart EKUZ. Chodzi tutaj mianowicie o czas od czerwca do września – wtedy czas oczekiwania może wydłużyć się nawet do kilkunastu dni.
Składając wniosek o wydanie Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego przez Internetowe Konto Pacjenta lub mojeIKP, będziesz mógł na bieżąco kontrolować status wniosku online na stronie https://statussprawywue.nfz.gov.pl/#/. Wystarczy, że wprowadzisz identyfikator sprawy (znajdziesz go na swoim e-mailu), aby dowiedzieć się więcej.
Jak działa EKUZ w praktyce?
Wyrobienie karty EKUZ to jedno, a umiejętność korzystania z niej – drugie. W większości przypadków będąc za granicą, nie występuje konieczność skorzystania ze świadczeń medycznych, ale gdy zdarzy się nieprzewidziana sytuacja, dojdzie do wypadku lub zwyczajnie rozłoży Cię choroba, niezbędny może okazać się kontakt z lekarzem. Co wtedy?
- Zacznij od zweryfikowania, które najbliższe placówki (przychodnie i szpitale) udzielają pomocy medycznej w ramach EKUZ.
- Wybierz odpowiednią placówkę i udaj się do niej, zabierając ze sobą dwa dokumenty: kartę EKUZ i dowód osobisty (ewentualnie paszport).
- Skorzystaj z pomocy lekarza. Specjalista zadecyduje, czy Twój stan wymaga wdrożenia świadczeń objętych przez kartę EKUZ, czy jednak będziesz zmuszony zapłacić za pomoc lekarską.
Pamiętaj! Wybierając się w podróż z najbliższymi, każdy z uczestników wycieczki powinien mieć własną Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego, w tym również dzieci. Nie pozwól, aby choroby czy inne nieprzewidziane sytuacje zniszczyły długo planowany urlop i odpowiednio wcześnie zadbaj o ochronę podczas wypoczynku.
Czy można stracić prawo do EKUZ?
Czy mimo utraty prawa do świadczeń finansowych przez NFZ, można skorzystać z EKUZ, jeśli karta jest nadal ważna? Zdecydowanie nie. Niemożliwe będzie posługiwanie się tym dokumentem, gdy np.:
- utraciłeś pracę (niezależnie czy była to praca na umowę o pracę, umowa zlecenie czy inna),
- zawiesiłeś lub zamknąłeś działalność gospodarczą,
- otrzymałeś bezpłatny urlop,
- utraciłeś status osoby bezrobotnej,
- straciłeś prawo do renty/emerytury,
- straciłeś prawo do świadczenia społecznego (innego niż zasiłek dla bezrobotnych, emerytura czy renta),
- straciłeś status rolnika,
- zdecydowałeś się rozwiązać umowę dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego z NFZ.
Jeśli znajdziesz się w którejś z powyższych sytuacji, po 30 dniach wygaśnie Twoje prawo do posługiwania się Europejską Kartą Ubezpieczenia Zdrowotnego. Równie ważne jest to, że dotyczy to także osób, które zostały „podpięte” pod Twoje ubezpieczenie zdrowotne jako członkowie rodziny. Co grozi za używanie karty bez uprawnień? Otóż najważniejszą możliwą konsekwencją jest konieczność zwrotu kosztów, które zostały poniesione w związku z wykonanymi świadczeniami.
EKUZ, a może ubezpieczenie turystyczne? Co wybrać?
Wybierając się na urlop zagraniczny, warto zadbać o wiele kwestii, ale jednym z priorytetów jest ochrona zdrowia podczas wyjazdu. Regularnie podróżujący raczej zdają sobie sprawę, że zarówno EKUZ, jak i ubezpieczenie turystyczne nie są idealnymi rozwiązaniami, natomiast tym, którzy wybierają się po raz pierwszy w dalszą podróż, często wydaje się, że bezpłatna karta EKUZ jest wystarczająca i uchroni ich przed wszelkimi nieprzyjemnościami.
Przed podjęciem ostatecznej decyzji o zabraniu ze sobą wyłącznie karty EKUZ na zagraniczny urlop, wiedz, że ta forma ochrony zdrowia wiąże się z licznymi wykluczeniami, a to natomiast przekłada się na brak kompleksowej ochrony podczas wyjazdu. Co jeśli poważnie zachorujesz do tego stopnia, że konieczny będzie transport medyczny do kraju? Bądź ulegniesz wypadkowi i konieczny będziesz wcześniejszy powrót do kraju? Koszty takiego transportu nie zostaną pokryte z EKUZ, a to oznacza, że będziesz musiał pokryć je z własnej kieszeni.
Na zagranicznych wczasach lubią przytrafiać się także problemy stomatologiczne. Nigdy nie wiesz, kiedy one wystąpią, natomiast karta EKUZ nie działa w takich przypadkach. Zatem gdy konieczna będzie jak najszybsza wizyta u dentysty, sam będziesz musiał pokryć jej koszt. Podobnie wygląda sprawa, jeśli stracisz bagaż. Są to oczywiście nieprzewidziane sytuacje i nie zdarzają się one nagminnie, ale czy nie lepiej mieć spokojną głowę i kupić dodatkowe ubezpieczenie turystyczne?
Wakacje bez zmartweń = EKUZ + ubezpieczenie
Sprawdź, jaką ofertę dla Ciebie przygotowaliśmy
Porozmawiajmy
Andrzej Piwoński to starszy specjalista w zakresie ubezpieczeń z wieloletnim doświadczeniem w branży. Od wielu lat przygotowuje jakościowe treści w oparciu o dokumenty OWU i własne doświadczenia. Stale jest na bieżąco z nowościami na rynku ubezpieczeń i dociekliwie sprawdza oferty, porównując je ze sobą. Dzięki temu jest w stanie dostarczyć naszym klientom najbardziej aktualnych i korzystnych rozwiązań ubezpieczeniowych. Zawsze podchodzi do swojej pracy z pełnym zaangażowaniem, szukając najlepszych ofert dla każdego naszego klienta indywidualnie.
Dajemy z siebie wszystko, aby odpowiedzieć na Twoje pytania!