Każda firma działająca w branży transportu drogowego ma obowiązek stosować w swoich pojazdach cyfrowe tachografy. Dotyczy to wszystkich samochodów ciężarowych o masie przekraczającej 3.5 tony, które zostały pierwszy raz zarejestrowanie po 1 maja 2006 roku. Obowiązek ten istnieje praktycznie na terenie całej Europy, a więc m.in. krajów UE, Wielkiej Brytanii oraz Szwajcarii. Teoretycznie w autach sprzed 2006 roku mogą znajdować się klasyczne tachografy analogowe. Jednak i one stopniowo znikają, gdyż są wymieniane na wersje cyfrowe awarii starego typu bądź kolizji pojazdu. Zostań z nami jeśli chcesz wiedzieć, jak działają takie urządzenia oraz poznać procedurę odczytu zapisanych na nich danych – zapraszamy do lektury!
Czym jest tachograf i co różni jego wersję cyfrową od analogowej?
Co do zasady, tachografy jako takie funkcjonują w branży transportu drogowego od bardzo długiego czasu. To urządzenia rejestrujące podstawowe dane związane realizowanym przewozem towarów. Zostały wprowadzone głównie w celu niejako zmuszenia firm transportowych do przestrzegania czasu pracy kierowców. To z kolei miało przełożyć się na ich mniejsze zmęczenie i tym samym większe bezpieczeństwo na drodze – mniej wypadków.
W kwestii różnic pomiędzy tachografami analogowymi, a cyfrowymi, w przypadku tych pierwszych dane zapisywane były w sposób fizyczny na specjalnych tarczkach. Znajdowały się w urządzeniu i kierowca po ich zapisaniu miał obowiązek je przechowywać, aby okazać np. policji w czasie kontroli drogowej. W urządzeniach cyfrowych informacje te zapisywane są na wewnętrznej pamięci. Jednocześnie osoby kierujące pojazdem muszą się w nich logować, wkładając do slotu tzw. kartę kierowcy – na niej także zapisywane są dane. Tachograf wyposażony jest także w drukarkę, a kierowca ma obowiązek posiadać papier do niej. W razie kontroli musi mieć możliwość wydrukowania zapisów z pamięci wewnętrznej.
Jakie dane rejestrują tachografy cyfrowe?
Przede wszystkim tachografy, zarówno te analogowe, jak i cyfrowe, rejestrują czas pracy kierowców. To pierwszy powód, dla którego z założenia powinny poprawiać bezpieczeństwo realizacji transportów drogowych. Ograniczają możliwość zbyt długiego pracowania bez robienia odpowiednich przerw – za łamanie związanych z tym przepisów przewidziane są bardzo dotkliwe kary.
Oprócz tego cyfrowe tachografy stale monitorują aktualną prędkość pojazdu, co w znacznym stopniu uniemożliwia kierowcom przekraczanie dozwolonych limitów. Ostatnią ważną informacją rejestrowaną przez to urządzenie jest pokonywany dystans.
Czas pracy kierowcy rejestrowany przez tachograf – jakie obowiązują zasady?
Zgodnie z obecnymi przepisami kierowca każdej doby może maksymalnie przez 9 godzin prowadzić pojazd. Z punktu widzenia całego tygodnia może to być maksymalnie 56 godzin, a w cyklu dwutygodniowym 90 godzin. Z kolei w kwestii odpoczynku kierowcy dziennie przysługuje przynajmniej 11 godzin pauzy, choć z drobnym wyjątkiem. Przez maksymalnie 3 dni w danym tygodniu osoba prowadząca samochód może skrócić czas odpoczynku do 9 godzin. Dodać należy jeszcze, że po każdy 4,5 godzinach jazdy należy zrobić 45-minutową przerwę. W razie potrzeby istnieje możliwość jej podziału na dwie oddzielne – 15 minut i 30 minut.
Warto pamiętać o tym, że tachograf cyfrowy sam z siebie nie jest w stanie rejestrować powyższych informacji. Kierowca musi uruchamiać w nim odpowiednią funkcję za każdym razem, gdy robi przerwę czy kończy ją i dalej rusza w trasę. Co ważne, dane dotyczące czasu pracy kierowcy muszą być pobierane z urządzenia (drukowane) raz na 28 dni. Z kolei informacje związane z samym pojazdem należy odczytywać raz na 90 dni. Sam tachograf przechowuje w pamięci dane do 365 dni wstecz.
Należy mieć świadomość również tego, że nawet rezygnując z pracy kierowcy, związaną z tym kartę (wkładaną do tachografu), trzeba przechowywać przez minimum 3 lata. Zarówno w tym okresie, jak i całym związanym z jej użytkowaniem, trzeba ją należycie zabezpieczać przed dostaniem się w ręce osób trzecich.
Czas pracy kierowcy rejestrowany przez tachograf – jakie obowiązują zasady?
Zgodnie z obecnymi przepisami kierowca każdej doby może maksymalnie przez 9 godzin prowadzić pojazd. Z punktu widzenia całego tygodnia może to być maksymalnie 56 godzin, a w cyklu dwutygodniowym 90 godzin. Z kolei w kwestii odpoczynku kierowcy dziennie przysługuje przynajmniej 11 godzin pauzy, choć z drobnym wyjątkiem. Przez maksymalnie 3 dni w danym tygodniu osoba prowadząca samochód może skrócić czas odpoczynku do 9 godzin. Dodać należy jeszcze, że po każdy 4,5 godzinach jazdy należy zrobić 45-minutową przerwę. W razie potrzeby istnieje możliwość jej podziału na dwie oddzielne – 15 minut i 30 minut.
Warto pamiętać o tym, że tachograf cyfrowy sam z siebie nie jest w stanie rejestrować powyższych informacji. Kierowca musi uruchamiać w nim odpowiednią funkcję za każdym razem, gdy robi przerwę czy kończy ją i dalej rusza w trasę. Co ważne, dane dotyczące czasu pracy kierowcy muszą być pobierane z urządzenia (drukowane) raz na 28 dni. Z kolei informacje związane z samym pojazdem należy odczytywać raz na 90 dni. Sam tachograf przechowuje w pamięci dane do 365 dni wstecz.
Należy mieć świadomość również tego, że nawet rezygnując z pracy kierowcy, związaną z tym kartę (wkładaną do tachografu), trzeba przechowywać przez minimum 3 lata. Zarówno w tym okresie, jak i całym związanym z jej użytkowaniem, trzeba ją należycie zabezpieczać przed dostaniem się w ręce osób trzecich.
Jak wygląda legalizacja tachografu cyfrowego?
Sam montaż tachografu w pojeździe to za mało, aby spełniać wszystkie wymogi stawiane przez przepisy. Urządzenie to musi uzyskać legalizację, a ta wydawana jest tylko po przeprowadzeniu poprawnej kalibracji. Proces ten mogą przeprowadzać tylko uprawnione do tego firmy. Wykorzystując specjalną kartę warsztatową, wprowadzają podstawowe dane dotyczące pojazdu – operację taką należy wykonać maksymalnie w czasie do 14 dni od montażu sprzętu.
Jeśli kalibracja przebiegnie prawidłowo, wygenerowana zostanie naklejka legalizacyjna, którą należy nakleić na słupku w kabinie kierowcy. Jednocześnie przeprowadzająca ją firma zakłada na tachograf specjalną plombę, która chroni przed nieuprawnionym ingerowaniem w jego ustawienia. Proces taki należy powtarzać co 2 lata. Czasem kalibrację przeprowadza się wcześniej w związku ze zmianą parametrów technicznych auta – np. wymiana opon na takie o innym rozmiarze.
Warto przejść szkolenie z obsługi tachografu
Jak do każdego urządzenia elektronicznego, tak i do tachografu zawsze dołączona jest instrukcja obsługi. Zasady posługiwania się nim można oczywiście poznać także od innych kierowców, którzy dłużej pracują w swoim fachu. Jednak będąc początkującym użytkownikiem tego sprzętu, najlepiej wybrać się na specjalne szkolenie z jego obsługi. Polecane jest także pracodawcom, a więc właścicielom firm działających w branży transportu drogowego.
Kursy tego typu obejmują wszystkie kwestie związane z użytkowaniem tachografu. Pokazują m.in. jak używać przeznaczonej do niego karty kierowcy, jak prawidłowo oznaczać różne zdarzenia czy drukować dane. Często uczestnicy szkoleń mają dostęp do specjalnych symulatorów tachografów, co pozwala im w praktyce wykorzystać nowo nabytą wiedzę.
Ubezpiecz z nami swój pojazd ciężarowy
Zgodnie z przepisami pojazd wykorzystywany w transporcie drogowym musi mieć tachograf, ale powinien być także ubezpieczony. Szukając OC ciężarowego najlepiej zgłoś się do naszych specjalistów. Przygotują dla Ciebie porównanie ofert od wszystkich towarzystw ubezpieczeniowych. Dzięki ich wsparciu wybierzesz tanie i dopasowane do potrzeb ubezpieczenie ciężarówki – zapraszamy do kontaktu.
Sprawdź, jaką ofertę dla Ciebie przygotowaliśmy
Pomagamy firmom transportowym od wielu lat
- Aplikacje dla kierowców ciężarówek – 14 pozycji które przydadzą się w trasie i nie tylko
- Transport międzynarodowy – co to jest i jakie są jego rodzaje?
- Ubezpieczenie odpowiedzialności materialnej kierowcy zawodowego – co to jest?
- Co robić, gdy kierowca ciężarówki zachoruje w trasie?
- Kierowca samochodu ciężarowego – jakie ma obowiązki?
Andrzej Piwoński to starszy specjalista w zakresie ubezpieczeń z wieloletnim doświadczeniem w branży. Od wielu lat przygotowuje jakościowe treści w oparciu o dokumenty OWU i własne doświadczenia. Stale jest na bieżąco z nowościami na rynku ubezpieczeń i dociekliwie sprawdza oferty, porównując je ze sobą. Dzięki temu jest w stanie dostarczyć naszym klientom najbardziej aktualnych i korzystnych rozwiązań ubezpieczeniowych. Zawsze podchodzi do swojej pracy z pełnym zaangażowaniem, szukając najlepszych ofert dla każdego naszego klienta indywidualnie.