Jeśli jesteś kierowcą ciężarówki, zapewne słyszałeś już o dość ważnej zmianie przepisów kodeksu ruchu drogowego, która weszła w życie 1 lipca 2023 roku. Od tego dnia pojazdy ciężarowe mają zakaz wyprzedzania się na autostradach oraz drogach ekspresowych. Jednocześnie ustawodawca przewidział bardzo wysokie kary za nieprzestrzeganie tego przepisu. W artykule wyjaśniamy, jakie mogą być konsekwencje łamania tego przepisu oraz kiedy wyprzedzanie jest dopuszczalne – sprawdź już teraz!
Zakaz wyprzedzania dla ciężarówek – jakich pojazdów dotyczy i na czym polega?
Przepisy, o których wspominaliśmy, obejmują zakazem wyprzedzania samochody ciężarowe z kategorii N2 oraz N3. Oznacza to, że są to wszystkie samochody o masie całkowite przekraczającej 3,5 tony. Dotyczy to sytuacji wyprzedzania jednej ciężarówki przez drugą na autostradach bądź drogach ekspresowych. Co ważne, przepis ten obowiązuje wyłącznie w przypadku dróg z dwoma pasami ruchu w jednym kierunku. Oczywiście w praktyce, biorąc pod uwagę standardy naszego kraju, zakaz dotyczy zdecydowanej większości odcinków dróg szybkiego ruchu.
Jaki jest cel prowadzenia zakazu wyprzedzania się przez ciężarówki?
Od lat kierowcy samochodów osobowych narzekali, że ruch na drogach szybkiego ruchu regularnie jest spowalniany przez wyprzedzające się ciężarówki. Problem polegał na tym, że w większości przypadków różnice prędkości pomiędzy tymi pojazdami były minimalne, rzędu nawet zaledwie 2-3 km/h. W efekcie wykonanie tego manewru zajmowało dużo czasu, a za wyprzedzającą się ciężarówką nierzadko tworzył się w ten sposób długi sznur aut.
Celem wprowadzenia zakazu wyprzedzania się pojazdów ciężarowych jest więc upłynnienie ruchu na dwupasmowych drogach szybkiego ruchu i autostradach. Nierzadko wykonywanie tych manewrów skutkowało niebezpiecznymi sytuacjami na drodze, z których wiele kończyło się nawet wypadkami. Cały problem wynika z tego, że ciężarówki mają fabrycznie montowane ograniczniki prędkości – są ustawione na 90 km/h (wyjątkiem są autobusy, w których limit ten wynosi 100 km/h). To z tego powodu pojazd ciężarowy wyprzedzając inny, jadący z prędkością zbliżoną do maksymalnej, nie ma możliwości dynamicznego wykonania tego manewru poprzez znacznie zwiększenie szybkości.
Jakie są kary za wyprzedzanie się ciężarówek w miejscach, gdzie jest to zabronione?
Biorąc pod uwagę wysokość mandatu za złamanie tego przepisu, jest ona zawsze taka sama – zgodnie z taryfikatorem kierowca ciężarówki dostanie karę w wysokości 1000 zł. W przypadku punktów karnych może być ich 6 lub 8 – od czego to zależy?
Wyższa ilość punktów dotyczy wyprzedzania ciężarówką drugiego pojazdu ciężarowego na drodze (ekspresowej lub autostradzie), która ma dwa pasy ruchu w jednym kierunku. Kara w wysokości 6 punktów zostanie nałożona w sytuacji, gdy manewr był wykonywany na drodze mającej więcej pasów ruchu, ale nie odbywał się na dwóch skrajnych z prawej strony.
W jakich przypadkach ciężarówki mogą wyprzedzać się na autostradach i drogach ekspresowych?
Jeśli prowadzisz ciężarówkę powinieneś pamiętać o tym, że zakaz wyprzedzania innego pojazdu ciężarowego obowiązuje Cię tylko w ściśle określonych warunkach. Złamiesz przepisy, jeśli wykonasz ten manewr na drodze ekspresowej lub autostradzie, gdzie są dokładnie 2 pasy ruchu w każdym kierunku. Do tego wyprzedzany pojazd musi jechać z prędkością zbliżoną do maksymalnej dopuszczalnej (dla ciężarówek jest to 90 km/h). W praktyce oznacza to, że jeśli ciężarówka porusza się znacznie poniżej dozwolonego limitu, możesz ją wyprzedzić bez konsekwencji. Jednocześnie zawsze możesz wyprzedzać pojazdy ciężarowe służb drogowych pod warunkiem, że mają włączone żółte sygnały świetlne.
Ponieważ w przepisach pojawia się informacja o dwóch pasach ruchu w jednym kierunku, ciężarówki mogą wyprzedzać się na w/w drogach, jeśli pasów tych jest więcej (np. 3). W polskich realiach drogowych zdarza się to rzadko, ale jednak miejsca takie istnieją. Jednak pamiętaj, że w takim przypadku ciężarówki mogą wyprzedzać się tylko na dwóch skrajnych prawych pasach.
Jakie kontrowersje krążą wokół zakazu wyprzedzania dla ciężarówek?
Wprowadzenie tego przepisu z oczywistych względów zdenerwowało znaczną część kierowców ciężarówek. Choć większość z nich rozumie irytację pozostałych uczestników ruchu drogowego w momencie wyprzedzania się takich pojazdów, tak manewry te tłumaczą ograniczeniami w czasie pracy. Na niepozornej różnicy 1-2 km/h względem innej ciężarówki kierowca na przestrzeni całego dnia może zyskać nawet kilkanaście minut, dostarczając towar na czas bez konieczności wcześniejszego odbywania pauzy.
Jednak największą kontrowersję budzi pewna dość istotna nieprecyzyjność tych przepisów. Zgodnie z nimi ciężarówka może wyprzedzić inny taki pojazd, jeśli ten porusza się z prędkością „znacznie mniejszą od dopuszczalnej”. Niestety brak jest wyraźnego określenia, o jaką różnicę chodzi, co daje ogromną swobodę w interpretacji. Często słyszy się, że chodzi o minimum 10 km/h, jednak są to tylko domysły, które nie mają umocowania w przepisach.
Jesteśmy ekspertami od ubezpieczeń transportowych
Sprawdź, jaką ofertę dla Ciebie przygotowaliśmy
Porozmawiajmy
Andrzej Piwoński to starszy specjalista w zakresie ubezpieczeń z wieloletnim doświadczeniem w branży. Od wielu lat przygotowuje jakościowe treści w oparciu o dokumenty OWU i własne doświadczenia. Stale jest na bieżąco z nowościami na rynku ubezpieczeń i dociekliwie sprawdza oferty, porównując je ze sobą. Dzięki temu jest w stanie dostarczyć naszym klientom najbardziej aktualnych i korzystnych rozwiązań ubezpieczeniowych. Zawsze podchodzi do swojej pracy z pełnym zaangażowaniem, szukając najlepszych ofert dla każdego naszego klienta indywidualnie.
Dajemy z siebie wszystko, aby odpowiedzieć na Twoje pytania!